Często spotkaliście się pewnie z określeniem typu „mDOT 4-16×42 AO MD” i wtedy pomyśleliście – ładafak?!

Miałem tak samo.

Na początek rozszyfrujmy:

DOT 4-16×42 AO MD – najpopularniejsza luneta entry level pod HFT

DOT =  Delta Optical Titanium – nic innego jak skrót od nazwy lunety 😉
tu warto zaznaczyć, że jest mały DOT – powiększenia 4-16x oraz duży DOT – powiększenia 6-24x.

4-16x = powiększenie zmienne od 4x do 16x

42 = średnica soczewki obiektywu podana w milimetrach

AO = Adjustable Objective = choć pozornie uznawana za ustawianie ostrości obrazu, to tak naprawdę jest to coś bardziej skomplikowanego – korekta błędu paralaksy, choć rzeczywiście wraz z nią następuje korekcja ostrości obrazu na danym dystansie. Najczęściej pokrętło od regulacji korekty błędu paralaksy znajduje się na obiektywie lunety (poniżej zdjęcie poglądowe). W niektórych przypadkach, w szczególności w lunetach przeznaczonych do Field Target, pokrętło to jest po lewej stronie tubusu – oznaczone skrótem SF – Side Focus.
Warto zaznaczyć, że nie zawsze oznaczenia odległości na pokrętle pokrywają się z rzeczywistością, w szczególności w tańszych lunetach. Dlatego warto to sprawdzić „manualnie”, poprzez np. powieszenie np. wizytówek na zadanych dystansach i patrząc na nie przez lunetę, kręcąc jednocześnie regulacją aż do uzyskania ostrości.

DOT 4-16×42 pokrętło AO

Błąd paralaksy – przesunięcie Punktu Celowania (POA) w zależności od kąta pod którym patrzysz w okular lunety – właśnie przez ten błąd zdarza się, że na przykład strzelając z z karabinka PCP, którego powtarzalność jest wysoka i nie występuje zjawisko odrzutu, śrut nie wpada w tę samą dziurę, co poprzedni na relatywnie niewielkiej odległości – 25m, choć warunki są sprzyjające. Błąd paralaksy można wyeliminować ćwicząc poprawne, powtarzalne złożenie do strzału, czyli – zawsze patrząc w lunetę z tej samej odległości i pod tym samym kątem, jak najbardziej osiowo względem optyki. Ewentualnie stosuje się tzw. świńskie ucho, które wymusza na strzelcu powtarzalne złożenie.

TUTAJ FAJNY SYMULATOR BŁĘDU PARALAKSY

Tutaj przykład jak może wyglądać skupienie, gdy dobrej klasy karabin pneumatyczny PCP z niezłym celownikiem optycznym nie zostaje skażony błędem paralaksy.

W tym przypadku Walther LGM-2 PCP 16J, śrut JSB Exact 4.52, luneta Falcon M18 + ucho B.A.R., postawa leżąca podparta, dystans 25m, 8 strzałów. Efekt – dziurka średnicy kalibru, że nawet śrucina włożona w nią nie wypada 😀

Gdybym przy choć jednym strzale złożył się inaczej niż przy pozostałych, średnica tej dziurki powiększyłaby się o 2-3mm na tym dystansie.

MD = Mil-Dot, czyli konkretny rodzaj siatki celowniczej (krzyża), najpopularniejszego wśród strzelców terenowych, gdyż ułatwia on branie poprawek balistycznych. Siatek celowniczych jest bardzo dużo różnych rodzajów. Do najpopularniejszych należą jeszcze Duplex, 30/30, BDC, DeadHold, etc.

FFP –  First Focal Plane – siatka celownicza w pierwszym planie
SFP – Second Focal Plane – siatka celownicza w drugim planie

Co to oznacza? Większość lunet jest SFP, czyli krzyż nie zmienia swojej wielkości względem powiększenia lunety. Czyli np. jeżeli krzyż wyskalowany jest na powiększeniu 10x i na bazie tego powiększenia mamy rozpisane poprawki balistyczne, np. 2-gi dot na 50 metrze, to po zmianie powiększenia na 5x poprawka zmienia się na 1-szy dot na 50 metrze.

W siatce FFP nie ma znaczenia na jakim powiększeniu strzelamy, bo krzyż zmienia swoją wielkość wraz z powiększeniem, dzięki temu raz określone poprawki balistyczne nie ulegają zmianie wraz z powiększeniem.

Popularną lunetą z FFP jest Delta Optical Titanium FFP 4-14×42

Kolejna ważna sprawa to rozmiar tubusu. Właściwie są dwa „uniwersalne” i najpopularniejsze – tubus 1″ (calowy) i tubus 30mm. To nic innego jak średnica korpusu w najwęższej części, do której przytwierdza się montaż.
Ponadto tubus większej średnicy ma lepszą światłoprzepuszczalność, przez co obraz jest jaśniejszy nawet w słabszym świetle. Za to lunety z szerszym tubusem są zazwyczaj droższe, tak samo jak montaże do nich.

Czy zatem tubus 30mm to lepsza opcja? Niekoniecznie. W przypadku wyboru lunety średnica tubusu to trzeciorzędna sprawa.

Pod spodem dwie najpopularniejsze siatki:

Duplex